ตำบลท่าผา เป็นตำบลที่แยกตัวออกจากตำบลเกาะคา โดยแบ่งแยกเขตหมู่บ้านที่ติดแม่น้ำวังฝั่งตะวันตกแยกออกมา และตั้งชื่อตำบลตามที่ตั้งของที่ทำการกำนันตำบลบ้านท่าผา ซึ่งเป็นหมู่บ้านของกำนันคนแรก คือ นายสุนทร วงค์ลังกา จึงได้ตั้งชื่อว่า ตำบลท่าผา
| หมู่ที่ 1 บ้านนางแตน |
แต่เดิมเล่าขานกันว่า มีผู้เฒ่าได้ไปช่วยเหลือปลาใหญ่ซึ่งติดแหที่วังใหญ่ ปลาใหญ่ได้มอบแก้วแหวนเงินทองเป็นการตอบแทน ทำให้ผู้เฒ่ากลายเป็นเศรษฐี ต่อมาผู้เฒ่า และภรรยาซึ่งไม่มีลูกด้วยกัน ได้ไปขอนางแก้วมาเลี้ยงนางแก้วไม่ได้แต่งงาน ได้ไปขอนางแตนมาเลี้ยง นางแตนเป็นคนใจบุญสุนทาน ชอบช่วยเหลือคนตกทุกข์ได้ยาก และชอบบูรณะวัดวาอาราม จนผู้เฒ่าผู้แก่ได้เล่าสืบต่อกันมา จึงเรียกชื่อหมู่บ้านว่าบ้านนางแตนจนถึงทุกวันนี้ |
| หมู่ที่ 2 บ้านใหม่ |
ชื่อหมู่บ้านได้เรียกตามการตั้งชื่อหมู่บ้านตั้งใหม่ โดยแยกออกมาจากบ้านท่าผา เนื่องจากชาวบ้านกลุ่มหนึ่งมีที่ดิน ทำนา ทำไร่ ทำสวน อยู่พื้นที่นอกเขตบ้านท่าผา จึงแยกออกมาตั้งถิ่นฐาน และตั้งชื่อหมู่บ้าน “ บ้านใหม่ป่าขนุน” |
| หมู่ที่ 3 บ้านสบปุง |
เดิมชื่อหมู่บ้านป่างิ้ว และได้ย้ายมาตั้งอยู่บริเวณที่น้ำแม่ปุงไหลมาบรรจบกับน้ำแม่วัง จึงได้ชื่อว่าบ้านสบปุง |
| หมู่ที่ 5 บ้านนาเวียง |
ตำนานเล่าว่า เป็นหมู่บ้านตั้งอยู่หน้าเวียง ความหมาย “เวียง” คือเมืองแต่โบราณ บ้านลำปางหลวงเป็นที่ตั้งของ นครเขลางค์หรือเมืองหลวง ต่อมาได้ย้ายที่ตั้งของจังหวัดมาอยู่อำเภอเมือง บ้านหน้าเวียง เสียงพูดได้เปลี่ยนแปลงไปเป็นบ้านนาเวียงในปัจจุบัน |
| หมู่ที่ 6 บ้านท่าช้าง |
ตำนวนเล่าว่าเมื่อเจ้าเมืองเดินทางมาโดยการล่องแพเพื่อไปบ้านลำปางหลวงจะขึ้นท่าน้ำบ้านนี้ ซึ่งมีช้างหลวงมารอรับท่าน้ำนี้เป็นท่าของช้างที่ควาญช้างนำมาเลี้ยงไว้ที่นี่ |
| หมู่ที่ 7 บ้านศาลาหม้อ |
ตำนานเล่าว่า จะมีศาลาท่าน้ำเพื่อลงเรือหรือแพข้ามฟากแม่น้ำวังได้ตั้งหม้อน้ำให้ผู้สัญจรไปมาได้ดื่มน้ำ ซึ่งวัฒนธรรมพื้นบ้านทางเหนือจะใจบุญ |
| หมู่ที่ 8 บ้านศาลาบัวบก |
เดิมเรียกบ้านหางป่ายาง เนื่องจากมีต้นหางป่ายางเยอะมากรอบฝั่งแม่น้ำวัง ต่อมาได้มีดอกบัวผุดขึ้นตรงพระธาตุของวัด จึงได้เปลี่ยนชื่อเป็นวัดศาลาบัวบก ในการตั้งชื่อหมู่บ้านจึงนำชื่อวัดประจำหมู่บ้านมาเป็นชื่อหมู่บ้าน |
| หมู่ที่ 9 บ้านศาลาเม็ง |
สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2301 มีเผ่าชาวเม็งอาศัยอยู่ก่อน ต่อมาคนไทยอพยพจากเมืองเชียงแสนอพยพมาสร้างหมู่บ้านและเรียกชื่อหมู่บ้านตามเผ่าชาวเม็ง ว่าบ้านศาลาเม็ง |